Heykel antik olimpiyat oyunlari için yapilmisti. Zaten bulundugu yerin adi oyunlara verilerek Olimpiyatlar denildi. Savaslar durunca atletler Anadolu'dan, Suriye'den, Misir'dan, Sicilya'dan gelirler, tanrilarin krali olan Zeus'un onurunu yüceltmek için yarisirlardi.
Yeri; Yunanistan'in bati kiyisinda, Atina'ya 150 kilometre uzaklikta, antik kent Olmypia'da.
Tarihi; Antik Yunan takvimi MÖ 776'da baslar ve olimpiyat oyunlarinin baslangici olarak kabul edilir. Zeus Tapinagi, mimar Libon tarafindan projelendirildi ve MÖ 450'de bitirildi. Önceleri basit bir dorik tapinak olarak görünüyordu ve güzellestirilmesi için görkemli bir heykelin yapimina karar verildi. Tarihin en ünlü heykelcilerinden olan büyük Pheidias bu is için görevlendirildi. Benzer bir görev yüzyillar sonra Michelangelo'ya Sistine Kilisesi'nin resimlemesi için verilecekti. Yillar boyunca tapinak ziyaret edildi ve adaklar adandi. 1.yüzyilda Roma Imparatoru Caligula, heykelini Roma'ya tasimaya kalkisti ama kurulan yapi iskelelerinin çökmesiyle vazgeçildi. 2. yüzyilda yenilendi ve dev heykel restore edildi. MS 391'de Imparator 1. Theodosius, pagan inançlarini yasakladi ve tapinagi kapatti. Depremler, seller ve heyelanlar tapinagi zamanla yoketti. Heykel, zengin Yunanlilar tarafindan Bizans'a yani Istanbul'a tasindi ama 462'deki yanginda yokoldu. Bugün sadece tapinagin temel taslari ve yikik sütunlari durmaktadir.
Strabo dogruyu yazmisti ama elestirisi yanlisti. Çünkü heykel bu etkiyi vermek için özellikle böyle yapilmisti. Tanrilarin kralinin basi tavani delip göklere yükseliyor izlenimini vermeliydi. Heykelin kaidesi 1 metre, kendisi 13 metreydi. Yani 4 katli bir bina kadar... Taniklar Zeus'tan çok tahtindan sözediyorlar. Tahtin ayaklari sfenksler ve zaferi simgeleyen kanatli yaratiklarla süslenmisti. Arada diger tanrilarin tasvirleri bulunuyordu. Daha sonra benzerleri yapildi ama hiçbirisi asli gibi olmadi. Ve bizler bugün digerleri gibi bu büyük sanat eserini de sadece merak ediyor ve yine Strabo'yu animsiyoruz; "Hersey yok olabilir ama düsüncenin gözü asla yok edilmez..."
ufonet.be
0 yorum:
Yorum Gönder